Vandaag is het Wereld Toiletdag. Een dag waarop wij in kaart brengen wat de meest toiletvriendelijke gemeenten van Nederland zijn. De jaarlijkse ranking laat drastische verschillen zien met en zonder horeca.

Bernique Tool, directeur MLDS: “Juist in deze tijd van horecasluiting zien we hoe groot en kwetsbaar het tekort aan toiletten echt is. Wij vinden het onverteerbaar dat mensen in een isolement raken vanwege een gebrek aan toiletten. We roepen gemeenten daarom ook op om te blijven investeren in zelfreinigende, toegankelijke, openbare toiletunits”.

De jaarlijkse lijst van de meest toiletvriendelijke gemeenten

Samen met de HogeNood-app (de grootste database van toiletten in Nederland) hebben we de jaarlijkse lijst gemaakt van meest toiletvriendelijke gemeenten. Voor het eerst is dit jaar een nieuwe berekening gebruikt waarin gemeenten extra punten krijgen voor openbare toiletunits, goede spreiding van toiletten en rolstoeltoegankelijkheid. Met alleen openbare toiletunits (toiletgebouwen in de openbare ruimte) meegerekend zijn Súdwest-Fryslân, Schouwen-Duiveland en Schiermonnikoog de best scorende grote, middelgrote en kleine gemeente.

Van de 7.000 toiletten die in de HogeNood-app staan, zijn er slechts een kleine 600 toiletunits in de openbare ruimte. Daarvan zijn er zo’n 430 altijd open. Ter vergelijking: in het centrum van Parijs staan zo’n 750 openbare toiletten voor iets meer dan 2 miljoen inwoners, per inwoner dus meer dan tien keer zoveel. Dit jaar is ook gekeken naar hoeveel inwoners in een gemeente een openbaar  toilet moeten delen. Zo wordt duidelijk welke gemeenten wel voorzieningen bieden als de horeca gesloten is en winkels minder tot geen passanten meer op hun toilet toelaten, zoals op dit moment het geval is.

Het blijkt dat hierbij toeristische gemeenten goed scoren met de hoeveelheid openbare toiletunits per inwoner. De 3 best scorende gemeenten als horeca gesloten is:

• Súdwest-Fryslân (grote gemeente, scoort goed vanwege openbare toiletten bij de jachthavens)
• Schouwen-Duiveland (middelgrote gemeente, toiletten bij de strandopgangen)
• Schiermonnikoog (kleine gemeente, twee toiletten bij strandopgangen)

Dat toeristische gemeenten hoog scoren is niet zo raar omdat zij voor meer mensen dan hun eigen inwoners toiletten bouwen, namelijk ook voor toeristen. Als de toeristen bij de eigen inwoners worden opgeteld dan wordt de situatie minder rooskleurig. Zo zijn op Schiermonnikoog gemiddeld drie keer zoveel toeristen als inwoners aanwezig. Als die meegerekend worden dan gaat het niet meer om 300 mensen per openbaar toilet maar om zo’n 1200 mensen per toilet. Ook wil het niet zeggen dat er een goede spreiding is voor de eigen inwoners: voor de dagelijkse boodschappen helpt het niet als er veel toiletten bij het strand staan.

Als de toiletten van horecazaken waar passanten naar het toilet kunnen wél meegerekend worden, staan deze 3 gemeenten bovenaan:

• Rotterdam de meest toiletvriendelijke grote gemeente
• Achtkarspelen (Fryslân) is dat bij de middelgrote gemeenten
• Druten (Gelderland) bij de kleine gemeenten

Druten is ook van alle gemeenten de meest toiletvriendelijke. Deze gemeenten zijn ook goed op weg om daarmee in hun centrum aan de toiletnorm te voldoen (om de 500 meter een toilet). Veel gemeenten lager op de lijst zijn hier echter nog ver van verwijderd – sommige gemeenten in de ‘Bottom 10’* hebben zelfs geen enkel openbaar of opengesteld toilet.

Zelfreinigende openbare toiletten in plaats van alleen horeca

Het mes snijdt aan twee kanten als gemeenten meer investeren in openbare toiletunits. Deze zijn ook toegankelijk als je een beperking hebt, én ze zijn altijd schoon, wat ze gelijk coronaproof maakt.

Ook nieuw is dat dit jaar ook voor het eerst alle gemeenten zijn meegenomen.

Hjalmar Duif, mede-eigenaar van App-vise en medebedenker van de app HogeNood: ‘’Gemeenten hebben een belangrijke rol in het beschikbaar stellen van toiletten. Gelukkig komen we op het punt dat er steeds meer mensen inzien hoe belangrijk dit is. De coronaperiode heeft meer bewustwording gecreëerd met het sluiten van horeca en openbare gebouwen. Zo heeft iedereen zich kunnen verplaatsen in mensen voor wie het al lastig was. Met de HogeNood app kunnen gemeenten snel inspelen op deze veranderingen door bijvoorbeeld tijdelijke mobiele toiletten te plaatsen en deze direct vindbaar te maken met de HogeNood app.’’

Top 10 meest toiletvriendelijke gemeenten met horeca open:

*Bottom 10 minst toiletvriendelijke gemeenten met horeca open:

**: deze gemeenten hebben géén openbare of opengestelde toiletten

Top 10 meest toiletvriendelijke gemeenten (zonder horeca, met alleen openbare toiletunits meegerekend)*

* Hoe minder inwoners een openbare toiletunit hoeven te delen, hoe hoger de posities in de ranglijst.

Over het onderzoek

HogeNood analyseert jaarlijks de toiletten en rangschikt de gemeenten aan de hand van verschillende indicatoren. Per indicator kan de weging verschillen en zijn er een maximumaantal punten te verdienen. Het cumulatief aantal punten per indicator bepaald de meest toiletvriendelijke gemeente van Nederland. Meer over de totstandkoming is te lezen op: https://www.hogenood.nl/nieuws/wereld-toilet-dag-2020-de-totstandkoming-van-de-ranglijst.

• Vorige
• Volgende